I huaji, Albert Kamy - Analize Letrare dhe Koment - Matura Shteterore 2024. Kjo eshte analiza letrare e vepres I Huaji, Albert Kamy. Kjo analize letrare i vjen ne ndihme te gjithe maturanteve te matures shteterore 2024. Ne kete analize letrare dhe koment ne do te eksplorojme informacion mbi autorin, Albert Kamy, dhe do te shtjellojme pikat kryesore qe duhet te dini per vepren I Huaji.
Informacion mbi autorin, Albert Kamy
Albert Kamy lindi me 1913 ne Algeri dhe vdiq me 4 janar 1960. Ai ka punuar si gazetar dhe ka qene shkrimtar ekzistencialist. Nder veprat e tij me te famshme jane I huaji, Miti i Sizifit, dhe Murtaja. Nje fakt interesant rreth tij eshte se ka formim te cuditshem pasi eshte produkt i tri kulturave: baba francez, nene spanjolle.
Karakteristikat e mendimit te filozofise ekzistencialiste
- Mbeshtetet mbi zbulimin e dyfishte te absurdit dhe revoltes dhe shtrojne kerkesa te larta ndaj njeriut, duke e vene para zgjedhjeve te veshtira.
- Ne nje bote pa Zot askush nuk u pergjigjet pyetjeve te ankthshme, te cilat humbasin ne heshtjen e kozmosit. Mbetet qe vete njeriu t'i jape pergjigje anktheve te veta, e ti gjeje kuptim jetes.
- Njeriu hyn ne kontradikte me boten e me veten e vete. Bota nuk eshte absurde, as njeriu. Absurdi lind nga takimi i njeriut me boten: nga kontakti i qenies inteligjente me materien memece.
- Vdekja, vuajtja, vetmia e dhuna, jane shfaqjet kulmore te absurdit, e njeriu vuan e vdese pa shprese per pergjigje Fati i njeriut ngjan me fatin e heroit mitologjik, Sizifit.
- Duke e konstatuar absurdin, njeriu e pranon ate si nje sfide, te cilen e perballon me ane te revoltes, lirise e pasionit.
- Kamyja thote se aty ku ka absurd ka dhe revolte
- Njohja e absurdit i nevojitet njierut jo per ta mohuar jeten, por per t'i dhene asaj vlerat e mundshme. Vlerat e jetes njerezore perbejne thelbin e mendimit humanist te kamyse.
- I lindur ne nje univers absurd, njeriu i jep kuptim jetes ne saje te revoltes. Ndjenja e revoltes na ben te vetedijshem per thelbin tone dhe na ndihmon ta ruajme ate te pacenueshem.
- Liria e shpirtit, e qenesise se individit perballe realitetit fals e larg moralizimeve te shoqerise se pamoralshme. Uni i lire perpiqet te mbijetoje per te ruajtur identitetin.
Vecori te stilit te Kamyse
- Veprat karakterizohen nga stili i zhveshur, pa figuracion.
- Rrefimi ne veten e pare ku personazhi kryesor rrefen duke mos ndikuar tek lexuesi dhe duke mos nxitur emocionet tek lexuesi.
- Kerkon te ngjalle sensin e gjykimit sesa te emocioneve.
- Ashtu si ne tragjedine antike, ngjarjet ndjekin rrjedhen fatale te vdekjes.
- Prania e nenteksteve (fjalite me 2 kuptime)
- Fjali te shkurtra, te thjeshta qe fshehin tension
Analize dhe koment letrar mbi vepren "I Huaji", Albert Kamy
Struktura e Romanit
Romani perbehet nga dy pjese:
1 - Ne pjesen e pare Mersoi i sheh gjerat me syrin e vete.
2 - Ne pjesen e dyte ai detyrohet ta shoh veten me syte e te tjereve.
Rrefimi
Rrefimi behet ne veten e pare, nga personazhi kryesor. Autori terhiqet menjane. Heroi rrefen thjeshte, sinqerisht dhe pa asnje koment. Krijohet pershtypja se rrefimi ndodh ne momentin kur ndodh ngjarja. Rrefimi nuk kerkon te emocionoje lexuesin, por zgjon tek lexuesi sensin e gjykimit.
Boshti Tematik
Tema: I huaji i vetes dhe i shoqerise
Motivet: Vetmia, absurdi, faji, fajtori, krimi, revolta, fatalizmi, ekzistenca.
Mesazhet:
- Gjithkush duhet te pergjigjet per veprimet e veta dhe per pasojat qe ato do te sjellin.
- Eleminimi i krimit
- Dashuria, dashamiresia e njerezve ndaj njeri-tjetrit
- Heroi i se vertetes
Koha: E papercaktuar, cka i jep universalitet romanit pasi gjithkush mund te jete i huaj. Vendi: Algjeri
Konflikti qendror: Kendveshtrimi mes heroit dhe shoqerise, nga ku lind absurdi.
Subjekti i Romanit "I huaji", nga Albert Kamy (matura shteterore 2024)
Heroi kryesor merr nje telegram ku i njoftohet vdekja e se emes. Pas kesaj ngjarjet ne roman ndjekin nje rrjedhe fatale drejt vdekjes. Ai sillet cuditshem ne varrimin e nenes, nuk qan dhe e ze gjumi naten e pergjimit. Pas varrimit ai rend te shkoje me te dashuren e tij ne kinema ku shohin nje film komedi dhe qeshin. Shkojne ne plazh kur shoku i tij ngaterrohet me dy arab dhe eshte gati te perdore revolen. Mersoi ia merr per te larguar sherrin, por e perdor vete kunder njerit prej arabeve. Gjykatesit e denojne per vdekje. Ne gjyqin kunder tij, Mersoi thuajse nuk merr pjese dhe i duket se gjykatesit flasin per dike tjeter.
Personazhet e Romanit "I huaji"
Mersoi eshte personazh absurd, i vetmuar, i revoltuar, antikrisht, por qe ne fund ka dashuri per jeten. Vdekjen e vete e sheh si vdekjen e dikujt tjeter. Nje vrasje qe mund te ndodhe per shkak te diellit tingellon e huaj per gjykatesit, Mersoi qe pranon te vdese dhe tregon te verteten tingellon i huaj para njerezve. Ai i kundervihet moralit fals te shoqerise dhe eshte i huaj per nga jeta.
Pse autori ka vendosur titullin i huaji?
- Mersoi nis ta perjetoje ndjesine se eshte i huaj kur perballet me vdekjen:
- Ne vdekjen e pare ai nuk hap arkivolin per t'i dhene lamtumiren e fundit nenes. Ai trup i shtrire nuk eshte me nena e tij.
- Ne vdekjen e dyte ai vepron si robot dhe ka ndjesine se kembezen e terhoqi dielli qe i binte ne koke, ose dikush tjeter.
- Ne vdekjen e trete, atij i duket sikur behet fjale per dike tjeter, sepse nuk njeh veten ashtu sic e paraqesin gjykatesit.
- Mesoi e sheh veten si te huaj ne castin kur e gjykojne
- Ai ndihet i huaj mes njerezve
- Madje edhe lexuesi e sheh ate si te huaj
- Vete akti i krimit eshte i huaj